Elektronik atıklardan altın üretimi pek çok insanın merak konusu olmaya başlamıştır. Artık teknoloji çağının hayatın her aşamalarında yaşanmaya başlanmasıyla birlikte bilgisayar, laptop, cep telefonu, televizyon gibi pek çok elektronik cihazlar ayrılmaz birer parçamız olmuştur. Kullanım ömrünü dolduran elektronik atıklar da geri dönüşüm noktasında değerlendirilmeyince çöp olup gitmektedir. Oysa elektronik malzemelerimizin içerisinde maden yatağı olduğunun farkında mıyız?
Özellikle bilgisayar ve cep telefonlarının elektronik kartları içerisinde çok kıymetli metaller kullanılmaktadır. Altın, paladyum, gümüş, bakır gibi günlük hayatta maddi değeri yüksek para edebilecek madenler yer almaktadır. Kullanım ömrünü tamamlamış veya bozulmuş olan elektronik aletlerin geri dönüşümü düşünülmezse içerisindeki para edebilecek madenler ne yazık ki çöp olup gitmektedir.
cottonbro adlı kişinin Pexels‘daki fotoğrafı
En çok altın olan elektronik parçalar
Cep telefonu ve bilgisayarların içerisindeki işlemcilerin üzerinde her zaman altın kullanılmaktadır. Bu yüzden içinde altın olan elektronik parçaların başında bilgisayar ve cep telefonları gelmektedir. Aslında en iyi iletkenler sıralamasında altın daha geri sıralarda bulunurken, daha geç oksitlenmesi, iletimi başarıyla sürdürmesi ve performansı üst seviyede tutması sebebiyle her zaman altın kullanımı tercih edilmektedir. Dolayısıyla elektronik parçalardan altın üretmek isteyen kişilerin eski bilgisayar ve cep telefonlarını toplaması, biriktirmesi ve bunların elektronik kartlarını geri dönüşüme tabi tutması gerekmektedir. Peki elektronik parçalardan nasıl altın üretilir?
Elektronik atıklardan altın nasıl üretilir?
Elektronik atıklardan ve bilgisayardan altın çıkarma için öncelikle içerisindeki elektronik kartın sökülmesi gerekmektedir. Tek bir karttan altın üretmek yeterli gelmez. Elinizden birden fazla sayıda elektronik kart bulunursa daha iyi bir sonuç elde edebilir ve daha fazla grama sahip altın üretebilirsiniz. Peki bilgisayardan altın nasıl çıkarılır?
Elektronik parçalardan altın çıkarmak isteyen kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli husus iş sağlığı ve güvenliği tedbirleridir. Çünkü parçaları eritmek için insan vücuduna çok yüksek zararlar verebilecek ve zehirleyebilecek düzeyde asitler ve kimyasallar kullanılmaktadır. Dolayısıyla altın çıkarma işlemini yapmadan önce muhakkak güvenlik önlemlerini alınız.
Bilgisayardan altın çıkarma
Bilgisayarlarda altının bulunduğu parça anakart üzerindeki işlemcilerdir. Merkezi işlem birimi (CPU) adıyla da ifade edilen bu parçanın içerisinde altın bulunmaktadır. Ayrıca kaliteli anakartlarda kuzey köprüsü, güney köprüsü ve ekran kartı üzerinde de altın yer almaktadır. Anakarttan altın çıkarmak isteyen kişiler öncelikle bu parçaları sökerek bir kabın içerisinde toparlamalıdır. Sonrasında aşağıdaki aşamaları uygulayarak elektronik parçalardan altın çıkarma işlemini tamamlayabilir.
Ayrılan tüm parçalar bir kabın içerisinde toplanarak üzerine sülfürik asit eklenir ve ortalama 20 dakika boyunca ısıtılır. Isınan asidin içerisinde elektronik parçalar erimeye ve çözelti oluşmaya başlar. Akabinde çözeltinin üstündeki kısım süzülür. Kral suyu adıyla da ifade edilen hidroklorik asit ve nitrik asit karışımıyla altın ayrıştırma işleminin ikinci aşamasına geçilir. Kral suyu altını eriten en kuvvetli asit karışımıdır. Bu noktada yine güvenlik önlemlerini lütfen aksatmayın ve mümkünse bir kimyager ile çalışın.
Resim Dmitry Steshenko tarafından Pixabay‘a yüklendi
Ortalama 5 dakika boyunca kral suyu olarak ifade edilen karışımın bekletilmesi gerekir. Akabinde tüm malzemeler içerisine koyulur ve kaynatılır. Kaynama işleminden sonra soğutma işlemi yapılır ve içerisine küçük bir miktar hidrazin hidrat adı verilen madde katılarak çökeltme işlemi yapılır. Hidrazin hidrat malzemesi sağlık alanında tüberküloz tedavisinde kullanılmaktadır. İnternetten veya eczanelerden temin edebilirsiniz.
Hidrazin hidrat ile çökeltilen altın yavaşça süzülür, akabinde üstüne sıcak su ilave edilerek tekrar süzülür. Bu işlem birkaç defa tekrarlanarak altının asitten arınma işlemi yapılmış olur. Süzülüp kurutulan çamur görünümündeki çökelti yakma işlemi için bir altın eritme potası içerisine koyulur ve sıvılaştırma maksadıyla bir miktar boraks ilave edilir. Akabinde yüksek bir ateş gücüyle veya pürmüz ile yakılır ve altın üretilmiş olur.
Gümüş, paladyum, bakır gibi diğer madenlerin çıkarılması için daha farklı teknikler gerekmektedir. Ama genel olarak benzer süreçler izlenmektedir. Yukarıda bahsedilen iş ve işlemleri uygulayarak kendi evinizde veya işyerinizde birikmiş elektronik parçalardan altın çıkarabilirsiniz.
Bilgisayar hızlandırma ile ilgili kapsamlı anlatımlarımızın bulunduğu yazımızı okumak için başlığa tıklayabilirsiniz.
Bir bilgisayarda kaç gram altın var?
Bir bilgisayar anakartından 0.1 ile 0.3 gram arasında altın çıkarmak mümkündür. 1 gram altın için ortalama 5-6 adet eski bilgisayar yeterli olacaktır. Yani 5-6 adet eski hurda bilgisayar temin edebilirseniz yukarıda saydığımız işlemlerle 1 gram altın üretmeniz mümkündür.
Günümüzde hurda bilgisayarları hurdacılar kilogram üzerinden almaktadır ve şuanki fiyatla hurda bilgisayarın kilogram fiyatı 7,00 Türk lirasıdır. Bir bilgisayar kasası 7 kilogram civarında gelmektedir. Bir kasanın hurda ücreti yaklaşık 50,00 Türk lirası yapmaktadır. 6 adet bilgisayar kasasını hurdacıya verecek olsanız alacağınız ücret 300,00₺ civarındadır. Ama bunlardan altın üretimi yapsanız günümüz kuruyla 1 gram altın 780,00 Türk lirası değere sahiptir.
Hurdacılar topladıkları bilgisayarları geri dönüşüm fabrikalarına satmaktalar. Onlar da içerisindeki tüm parçaları ve aksamları ayrı ayrı işlemlerden geçirerek geri dönüştürme işlemi yapmaktalar. Siz yukarıdaki ifade ettiğimiz yöntemlerle kendi evinizde veya işyerinizde bu işi rahatlıkla yerine getirebilirsiniz. Ancak son cümle olarak tekrar etmekte fayda gördüğümüz en önemli husus iş sağlığı ve güvenliği tedbirleridir. Lütfen bu hususlara dikkat etmeyi unutmayın.
Elektronik atıklardan altın üretmek ile ilgili sormak istediğiniz sorular olursa bize ulaşabilirsiniz.
